Canalblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog
Publicité
PHystorique- Les Portes du Temps
8 janvier 2024

1204 Aout Conquête du Poitou de Philippe-Auguste sur Jean Sant Terre, roi d’Angleterre

1204 Aout Conquête du Poitou par Philippe-Auguste sur Jean Sant Terre, roi d’Angleterre Châtellerault Chauvigny Poitiers

En 1204, Jean sans Terre, successeur de Richard  Cœur de Lion, avait poignardé de sa main, à Rouen, son neveu Arthur, duc de Bretagne, et avait jeté le cadavre dans la Seine.

— Philippe-Auguste n'avait plus à faire qu'à Jean sans Terre, son complice de la veille, devenu son ennemi.

Philippe cita Jean sans Terre devant la cour de ses pairs, les grands vassaux de France, et reconquit sans peine les provinces de Normandie, d'Anjou, de Poitou et de Touraine, qui furent reunis au domaine royal.

Rober IV de Meulan avait cédé, dès le 1er mai 1204, toutes ses terres de France à l'aînée de ses filles, présent fictif, puisque Meulan venait de tomber aux mains de Philippe, comme tous ses autres domaines, définitivement réunis à la Couronne de France.

Lors de la capitulation de Rouen, le 1er juin 1204, Philippe Auguste exclut Robert de Meulan, Guillaume le Gras et Roger de Tosny, des conventions qui laissaient certains avantages à quelques partisans de Jean sans Terre, feudataire des deux rois.

Le domaine de la vicomté d'Evreux fut remis, à son tour, aux mains de Philippe-Auguste, par Rober de Meulan, dernier comte héréditaire qui en était propriétaire.

 Le titre héréditaire de comte de Meulan avec toutes les prérogatives d’indépendance fut aboli.

 

 

1204 Aout Châtellerault Philippe Auguste publie, d’après un instrument authentique de Guy de Thouars, comte de Bretagne, les conditions d’un accord conclu entre Guillaume de Fougères et Geoffroy de Fougères, neveu de Guillaume, au sujet des fiefs sis déçà et delà la mer, proenant de Raoul de Fougères et d’Olive, sa mère.

Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi ad quos littere presentes pervenerint quod nos vidimus autenticum in quo conventiones que subscribuntur continebantur.

Contreversia que erat inter Willemum de Filgeriis et Gaufridum de Filgeriis, nepotem suum, super feodo Radulfi de Filgeriis et Olive, matris sue, tam citra mare quam ultra, in hunc modum pacificata est quod Gaufridus de Filgeriis dedit et concessit Willelmo de Filgeriis totum Coglesium et centum libratas terre andegavensis monete, et Mareilleium pro quanto valuerit et residuum in terra proxima Marcilleio vel Coglesio.

Has autem terras et totum feodum de Anglia, excepto maritagio Margarite, tenebit Willelmus de Filgeriis tota vita sua et postea ad Gaufridum de Filgeriis revertentur ; et quicquid inde donavit Willelmus de Filgeriis similiter ad Gaufridum redibit.

De acquisituinibus suis faciet Willelmus de Filgeriis quicquid voluerit, et si quid inde poste mortem suam remanscrit, quod non dederit, ad Gaufridum revertur.

Sciendum autem quod vadimonia que Willelmus de Filgeriis vel homines sui habent in terra Gaufridi bene et in pace habebunt, salvo jure dominorum ; similiter Gaufridus vel homines sui in terra Willelmi.

Si Willelmus aliquid donaverit de terris que illi assignate sunt, ipsa dona rata erunt vita ipsius Willemi ; de cetero nichil poterit alienare.

De forestis Gaufridi habebit Willelmus ne usum suum quantum ei necesse fuerit in feodo Filgeriensi.

Nemora vero que habet in terra sua nec vendet nec destruct. Si curia Willelmi contradicta fuerit, ad curiam Gaufridi veniet contradictum, et ultra octo dies non ibi tenebitur, nisi de voluntate partis utriusque.

Ex tunc ad curiam comitis Britannie porterit illud contradictum licite transferri.

Si  comes Britannie submonuerit exercitum, Gaufridus submonebit Willelmum et ipse faciet quod ad suam terram pertinebit vel per se vel per milites suos cum Gaufrido.

Quod si non fecerit, Gaufridus ipse in terra illa exercitum accipiet. Milites de Coglesio et Marcilleio hominagium facient Willemo, salva fide et pace amborum.

Si Willelmus alicui hominum suorum judicium curie sue facere recusavit, comes Britannie hoc emendari precipiet vel senescallus ejus ; et si adhuc Willelmus hoc recusaverit, ille qui injuriam patietur, receptionem habebit in terra comitis Britannie et in terra Gaufridi ad illum infestndum Maritagia que Willelmus fecit in tempore teneure sue, si rationabilia sunt, tenenture ; si non, in voluntate sit Gaufridi. Hanc conventionem juraverunt Willelmus et Gaufridus eum amicis et hominibus suis.

Si autem Gaufridus aliqua occasione ab ista conventione resilierit, Willelmus habebit saisinam castelli de Filgeriis, sicut habebat quando pax ista facta est.

 Has autem omnes conventiones suprascriptas vidimus in autentico Guidonis de Toarco comitis Britannie.

Actum apud Castellum Airaldi, annon Domini M° CC° quarto, mense augusto.

 

 

1204 Aout Chauvigny

Le pays chauvinois, qui était sous la domination anglaise, fut envahi par le roi de France Philippe Auguste.

Ce dernier mis à feu et à sang la contrée ; en 1204, il s'empara de St-Savin, de Chauvigny et de Poitiers.

 

Philippe Auguste rend, à titre de fief et sous condition d’hommage lige, à Robert comte de Dreux, un rente annuelle payable à l’échiquier de Caen, que Robert avait tenue du roi d’Angleterre, et il porte cette rente de quatre cents à cinq cents livres d’angevins.

Carta comitis Dracorum

Notum etc. quod nos Roberto comiti Dracorum, dilecto consanguineo et fideli nostro, et heridibus ejus reddimus IIIIe libras andegavensium quas ad scacarium Cadomi singulis annis percipiebat et tenebat de rege Anglie in feodum et hominagium, et insuper dedimus ei C libras andegavensium, ad idem scacarium percipiendas annuatim his terminis : ad scacarium beati Michaelis, IIe et L libras andegavensium, et ad scacarium Pasche, reliquas IIe et L libras andegavendium.

Quem redditum predictus comes et heredes ejus in feodum et hominagium de nobis tenebunt inperpetuum.

Actum apud Calviniacum, anno Domini M° CC° quarto, mense augusto, regni XX° VI°

 

 

 

 

Philippe-Auguste fit son entrée à Poitiers le 10 août 1204 à la fête de saint Laurent

 

1204, après le 10 août DE CONCORDIA INTER ABBATEM ET CONVENTUM DE MISERICORDIA DEI ET HUGONEM DE MAULAI SUPER DECIMAM QUAM PETRUS BONIN DEDERAT DICTIS ABBATI ET CONVENTUI.

Universis has litteras videntibus, Hugo, subdecanus Pictavensis, B., abbas Stellensis, P., prior Sancti Romani de Castro Araudi, et J., archipresbiter de Faia, salutem in Domino.

Noverint universi tam futuri quam presentes controversiam que vertebatur inter abbatem de Misericordia Dei et Hugonem de Maulai super decima quam P. Bonin ecclesie de Misericordia Dei legaverat, ad finem pacificum devenisse; ita quod idem Hugo eamdem decimam ecclesie de Misericordia Dei ab omnibus hominibus guaribit et unam minam siliginis ex ea percipiet annuatim.

 Hujus rei testes sunt :  P.  prior de Seniliaco ; Jacob, monachus Stellensis ; A. Ribaut ; Aemarus, monachus Sancti Cipriani ; A., monachus de Misericordia Dei; P. Giraud monachos Stellensis ; Willelmus Amamuns, cappellanus de Avrigné ; Guillelmus Gorruns, monachus de Misericordia Dei ; J. Bloini, frater de Monte Maurilii.

Factum autem fuit anno Incarnationis Dominice M° CC° IIII°,  Philippo, rege Francorum,in Pictavia dominante, Mauricio,episcopo in sede Pictavensi présidente ; et, ad robustiorem firmitatem, presentem cartem sigillorum nostrorum munimine decrevimus roborandam.

 

 

 

1204 Aout Poitiers Philippe-Auguste permet à ses bourgeois de Niort de jouir de leur commune suivant les coutumes de la commune de Rouen insérées dans son registre.

In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen Philippus Dei gratia Francorum rex.

Noverint universi presentes pariter et futuri quod nos concedimus burgensibus nostris de Nyorto, in eadem villa commorantibus, ut communiam suam habeant ad puncta et consuetudines communie Rothomagensis que continentur in registro nostro.

Quod ut perpetum robur obtincat, sigilli nostri auctoritate etregii nominis karacterre inferius annotato presentem paginam, salvo jure nostro et ecclasiarum nostrarum, confirmamus.

Actum Pictavis, anno incarnati Verbi millesimo ducentesimo quarto, regni nostri vicesimo quiton, astantibus in palacio nostro quorum nomina supposita sunt et signa.

Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii, Signum Mathei camerarii, Signum Droconi constabularii.

Data vacante cancellaria per maum fratis Garini.

1204 Aout Poitiers Philippe Auguste permet à ses bourgeois de Niort de jouir de leur commune suivant les coutumes de la commune de Rouen insérées dans son registre.<==

 

 

Ann. 1204. — Lettres de Guillaume des Roches, sénéchal d'Anjou, énonçant tous les droits que sa charge de sénéchal d'Anjou lui donnait dans les pays d'Anjou, de Touraine et du Maine.

Il déclare qu'il n'a aucun droit sur les revenus, sur les bois et sur les forêts du roi; que, si le roi lève quelque taille dans le dit pays, c'est à lui, sénéchal, à la lever et à en rendre compte, sans qu'il lui en appartienne rien; qu'il n'a, par droit ou par coutume, la garde d'aucun château du roi sans une commission expresse, et qu'en cette occasion il est obligé de remettre les dits châteaux ou forteresses au premier ordre du roi ou de ses successeurs; que dans le cas où le roi vendrait les gouvernements des dits pays, lui, sénéchal, devra avoir un marc d'argent par chaque 50 livres tournois du prix de l'achat; qu'un tiers des amendes payées dans les dits pays lui appartient, et les deux autres au roi.

Actum Pictavis, anno Domini M° ducentesimo quarto, mense auguste (Cartul. de Philippe-Auguste).

 

 Guillaume des Roches, Sénéchal d'Anjou, du Maine et de Touraine  <==

 

1204 Aout Poitiers Philippe Auguste déclare quels seront les droits du vicomte de Thouars en qualité de sénéchal du Poitou et du duché d’Aquitaine.

In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex.

Noverint universi presentes pariter et futuri quod hec sunt jura que vicecomes Thoarci, senescallus Pictavie, habebit in senescaltia Pictavie et ducatus Aquitanie.

Senescallus Pictavie  nichil capiet in dominicis redditibus nostris Pictavie et ducatus Aquitanie ; set idem debet habere de prepositis et preposituris, de singulis quiquaginta libris, unam marcham argenti ad pondus Turonens, quasi psi persolvent pro preposituris.

Si nos vendiderimus nemora nostra, nichil de venditione nemorum habebit. Preterea nullam costumam habebit in forestis nostris.

Et si nos fecerimus demadam vel talliam in christianis vel judeis de senescaltia Pictavie et ducatus Aquitanie, illa demanda vel tallia levabitur per manum senescalli ad opus nostrum per legitimum compotum et scriptum ; set idem senescallus nichil habebit de demanda vel tallia.

De omnibus aliis tam forefactis quam expletis et servitiis que predicto senescallo fient, habebimus duas partes et senescallus terciam partem.

Preterea sciendum est quod dictus senescallus neque per feodum neque per consuetudinem potest querere custodiam castellorum vel fortericiarum nostrarum ; et si nos eidem senescallo forte aliquod castellum vel fortericiam ad custodiendum tradiderimus vel aliquis ex parte nostra, idem senescallus reddet nobis et heredibus nostris vel certo nuntio nostro cui eredi debeat et qui litteras nostras patentes super hoc afferat, castella et fortericias integre quotienscumque  ea requiseirimus vel heredes nostri.

Hec omnia sevanda bona fide juravit dictus senescallus nobis et heredibus nostris in hereidibus nostri in perpetum, et nos recepimus de omnibus supradictis, sicut predictum est, eundem senescallum in hominem ligium, ita quod idem senescalus et heredes ejus de uxore sua desponsata tenebunt hec omnia de nobis et heredibus nostris in hominagium ligium sicut predictum est.

Quod ut perpetuum robur obtineat, sigilli nostri auctoritate et regii nominis karactere inferius annotato presentem paginam confirmamus.

Actum Pictavis, anno ab incarnatione Domini M° CC° quarto, regni nostri anno vivesimo quito, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa.

Dapifero nullo, Signum Guidonis buticularii, Signum Mathei camerarii, Signum Droconis constabularii.

Data vacante cancellaria per manu fratris Garini.

 

Robert de Meulan se trouvait à Poitiers que les alliés de Philippe Auguste venaient de prendre le 10 août, quand la nouvelle lui parvint de la confiscation de ses fiefs.

Rober IV de Meulan, accablé par tous ces malheurs, succombait à Poitiers le 16 août 1204.  Son corps fut transporté à Préaux où il fut inhumé le 20 septembre.

 

 

 ==> 1204 Aout Poitiers Philippe Auguste permet à ses bourgeois de Niort de jouir de leur commune suivant les coutumes de la commune de Rouen insérées dans son registre.

Publicité
Commentaires
PHystorique- Les Portes du Temps
Publicité
Publicité